Een dampscherm bij een hellend dak voorkomt dat warme, vochtige binnenlucht condenseert in het isolatiemateriaal. Zonder dampscherm verliest de isolatiecapaciteit tot 50% van haar effectiviteit en ontstaat er risico op schimmelgroei en houtrot. In dit artikel ontdek je waarom een dampscherm echt noodzakelijk is bij dakisolatie, hoe het correct geplaatst wordt — afhankelijk van of je langs binnen of buiten isoleert — en wat de kostprijs bedraagt. Je leert ook wanneer je dit zelf kan doen en wanneer je beter een vakman inschakelt. Tot slot overlopen we de wettelijke vereisten en de regeling omtrent de Mijn VerbouwPremie.
Waarom is een dampscherm nodig bij een hellend dak?
Een dampscherm is nodig om te voorkomen dat vochtige lucht vanuit de woning binnendringt in het isolatiemateriaal van het dak.
De warme binnenlucht bevat waterdamp. Wanneer deze lucht in contact komt met koudere delen binnenin de dakconstructie, bereikt ze het dauwpunt en condenseert het vocht. Dit leidt tot:
- Vermindering van de isolatiewaarde (tot -50%)
- Schimmelvorming en bacteriën in het isolatiemateriaal
- Aantasting van de houten draagstructuur door rot
- Ongezond binnenklimaat
Een correct geplaatst dampscherm vormt een ononderbroken dampremmende laag aan de warme (binnen)zijde van het dak, en houdt vocht dus tegen vóór het in de isolatie doordringt.
Wat zijn de gevolgen van condensatie in dakisolatie?
Condensatie beschadigt zowel het isolatiemateriaal (zoals glaswol, steenwol of PUR) als de houten structuur van het dak, die door het vocht zijn sterkte verliest. In extreme gevallen ontstaat structurele schade aan het dak of plafonds.
Geldt dit enkel bij verwarmde ruimtes?
Ja. Een dampscherm is vereist wanneer de ruimte onder het dak verwarmd wordt. Bij onverwarmde zolders is een dampscherm niet verplicht, omdat hier geen warme lucht aanwezig is die kan condenseren.
Waar wordt een dampscherm geplaatst?
Een dampscherm wordt altijd geplaatst aan de warme kant van de isolatie, dus aan de binnenzijde van het dak bij binnenisolatie.
Bij buitenisolatie komt het dampscherm soms tussen draagstructuur en isolatie, maar meestal is het daar niet relevant omdat de isolatie continu is en minder risico’s op binnendringend vocht vormt.
Hoe zit dat bij sarkingdakisolatie?
Bij het sarking-principe (buitenisolatie bovenop de kepers) is een klassiek dampscherm niet altijd nodig, op voorwaarde dat je werkt met goed luchtdichte platen met een geïntegreerde damprem.
Moet het dampscherm ook doorlopen naar de muren?
Ja. Het dampscherm moet luchtdicht verbonden worden met de aangesloten bouwdelen: muren, houten balkenlagen en vloer. Dit voorkomt dat vocht langs kieren alsnog de constructie binnendringt.
Hoe wordt een dampscherm correct geplaatst?
Het correct aanbrengen van het dampscherm garandeert de vochtbestendige werking ervan. Elke fout betekent een potentiële vochtbrug.
Wat zijn de stappen bij een correcte installatie?
De praktische plaatsingsvolgorde van een dampscherm is als volgt:
- Breng dampremmende folie aan over de volledige dakoppervlakte.
- Zorg voor minimale overlapping van 10 cm tussen foliebanen.
- Gebruik luchtdicht afplakband op alle naden.
- Dicht alle doorvoeren rond kabels, buizen en ventilatie-openingen af met mastiek of tape.
- Sluit het dampscherm luchtdicht aan op muren, draagbalken en de vloer.
Hoe sluit je een dampscherm luchtdicht af?
Gebruik aangepaste butyltape, PE-folietape of flexibele mastiek bij naden, hoeken en buisdoorvoeren. Deze producten garanderen een blijvende hechting en elasticiteit.
Welke fouten komen vaak voor bij plaatsing?
Frequente fouten zijn:
- Overlapping minder dan 10 cm
- Geen tape of slechte tape op naden
- Niet luchtdicht afsluiten rond ramen en dakkapellen
- Vergeten de aansluiting met muren en vloer correct af te dichten
Welke materialen worden gebruikt als dampscherm?
De materialen voor dampschermen verschillen naargelang de dampdichtheid en uitvoering. Hierna volgen de meest gebruikte opties.
| Type dampscherm | Eigenschappen | Gebruikssituatie |
|---|---|---|
| PE-folie (polyethyleen) | Goedkoop, standaard, dampdicht | Binnenisolatie |
| Aluminiumdampfolie | Dubbelwerkend, reflecteert warmte | Ingewerkt bij glaswol, minerale wol |
| Klimaatfolie (variabel) | Past zich aan vochtigheid aan | Renovaties (voorkomt opgesloten vocht) |
| Isolatiepanelen met coating | Geïntegreerde dampremmende laag | Buitenisolatie (bij sarking) |
Hoe herken je een goed dampscherm?
Een goed dampscherm herken je aan zijn Sd-waarde (diffusieweerstand). Die moet >100 meter zijn voor klassieke toepassingen. Bij klimaatfolies varieert deze tussen 0,1 m en 5 m, afhankelijk van de luchtvochtigheid.
Wat kost een dampscherm per m²?
De prijs van een dampscherm varieert afhankelijk van het materiaal en wie het plaatst. Gemiddeld bedragen de kosten:
| Onderdeel | Prijs per m² (€) |
|---|---|
| PE-folie (materiaal) | 1,5 – 3 |
| Aluminiumdampfolie | 3 – 5 |
| Klimaatfolie | 5 – 7 |
| Professionele plaatsing | 15 – 25 |
| Totaalkost incl. plaatsing | 20 – 35 |
Bij buitenisolatieprojecten of complexe dakvormen kunnen de totaalkosten oplopen tot 50 €/m².
Wat kost een dampscherm bij complete dakisolatie?
Hieronder een overzicht bij volledige dakisolatie van een hellend dak (materiaal + plaatsing):
| Daktype | Totaalkost isolatie met dampscherm (€/m²) |
|---|---|
| Binnenisolatie | 25 – 40 |
| Buitenisolatie | 40 – 60 |
Deze bedragen zijn richtprijzen exclusief BTW en zonder premie-aftrek.
Mag je een dampscherm zelf plaatsen?
Ja, je mag een dampscherm zelf plaatsen bij eenvoudige binnenisolatieprojecten.
In welke situaties is zelf plaatsen realistisch?
- Rechte kepers zonder veel onderbrekingen
- Geen dakramen of schouwen in het vlak
- Voldoende ervaring met isolatiewerken
- Geen sarking- of buitenisolatie
Wanneer schakel je beter een vakman in?
- Bij buitenisolatie of complexe dakstructuur
- Als je aanspraak wil maken op subsidies
- Voor gegarandeerde luchtdichtheid via blowerdoortest
Let op: Premies worden vaak enkel toegekend wanneer de plaatsing gebeurt door een erkende aannemer.
Is een dampscherm verplicht in België?
Ja. Sinds 2022 is een dampscherm verplicht voor alle vormen van dakisolatie die voor de Mijn VerbouwPremie in aanmerking willen komen.
Welke wetgeving geldt?
Vlaanderen vereist een ononderbroken dampremmende laag (volgens STS 71-3 norm) bij isolatie van hellende daken. Gebeurt dit niet, dan voldoet de woning niet aan de minimale eisen van het EPB (Energieprestatieregeling voor gebouwen).
Wat zegt de Mijn VerbouwPremie?
De premies van Mijn VerbouwPremie (Vlaanderen) eisen het correct aanbrengen van een dampscherm bij hellende daken. Voorwaarden:
- Plaatsing volgens de technische voorschriften
- Enkel door erkende aannemer indien premie gewenst
- Luchtdichtheid mag aangetoond worden via fotomateriaal of blowerdoortest
Welke alternatieven bestaan er voor het dampscherm?
Soms is een klassiek dampscherm overbodig als er al een geïntegreerde laag aanwezig is.
| Alternatief | Uitleg |
|---|---|
| Minerale wol met aluminiumcoating | Aluminiumlaag fungeert als damprem indien goed afgekit |
| PIR-platen met dampschermcoating | Coating aan binnenzijde, werkt als damprem |
| Klimaatfolie | Vervangt klassiek dampscherm, variabele dampweerstand |
Belangrijk is dat ook deze alternatieven professioneel en luchtdicht worden afgewerkt.
Wat is het verschil tussen een dampscherm en een onderdak?
Een dampscherm is iets anders dan een onderdakfolie, hoewel beide dakfolies vaak tegelijk voorkomen.
| Eigenschap | Dampscherm | Onderdakfolie |
|---|---|---|
| Ligging | Binnenzijde van het dak | Net onder de dakbedekking |
| Doel | Damprem, voorkomt condens in isolatie | Waterdicht, laat damp ontsnappen |
| Dampdoorlatend | Nee | Ja (waterdicht, dampopen) |
| Materiaal | PE-folie, alu, klimaatfolie | EPDM, polypropyleen, bitumen |
Is een dampscherm bij hellend dak altijd nodig?
Ja, een dampscherm is onmisbaar bij hellende daken die geïsoleerd worden aan de binnenzijde. Het voorkomt energieverlies en schade aan de dakstructuur, mits correct geplaatst. Binnenisolatie met dampscherm is een populaire optie door de relatief lagere kosten, maar enkel als de folie luchtdicht afgewerkt wordt. Voor complexe situaties of wie wil genieten van premies is een professionele plaatsing aan te raden. Reken op een gemiddelde kost tussen 20 en 35 €/m² inclusief materiaal en uitvoering. Meer info, uitgebreid advies en offertes op maat vind je op dakisolatieprijzen.be.